Περιγραφη
Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος θα οργανώσει εντός της επομένης δεκαετίας 10 Συνέδρια με τον γενικό τίτλο “1821-2021: 10 ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΓΙΑ ΤΑ 200 ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ”.
Το βιβλίο αυτό περιέχει τις εισηγήσεις των ομιλητών οι οποίοι συμμετείχαν στο Β Συνέδριο τον Νοέμβριο του 2013.
Η μελέτη της Τουρκοκρατίας και του 1821 έχει πέσει κατά καιρούς θύμα μονομερών και μη τεκμηριωμένων θεωρήσεων.
Καθώς λοιπόν ο πιο σοβαρός κίνδυνος για την αλήθεια είναι η μονομέρεια και η στράτευση σε οποιαδήποτε ιδεολογία, μία διερεύνηση η οποία δεν αποκλείει καμιά φωνή και άποψη, στόχο έχει να ρίξει περισσότερο φως.
Σε μία δύσκολη εποχή οικονομικής και πνευματικής κρίσης η μελέτη της Τουρκοκρατίας και του 1821 θα μας βοηθήσει να πάρουμε διδάγματα και να αντλήσουμε ελπίδα ενθυμούμενοι με ποια θεμέλια και ποιές αξίες το Ελληνορθόδοξο Γενος μας επιβίωσε σε πολύ δυσκολότερες καταστάσεις. Ας κάνουμε διαρκές βίωμά μας το μήνυμα του μεγάλου εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά: “Μεθύστε απ’ τ’ αθάνατο κρασί του ’21”.
Περιεχομενα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου.
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ
Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου, Προέδρου της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος.
Α´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Η διαχρονική συνείδηση του Ελληνικού Έθνους
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ε. ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ
Η εθνική συνείδησή μας κατά την Τουρκοκρατία, συνείδηση συμπάσης της Ρωμιοσύνης.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΒΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η διαχρονική συνείδηση του Έθνους.
π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ
Η ελληνική αρχαιότητα στο λαϊκό κήρυγμα της δουλείας.
ΧΑΡΗΣ Ν. ΜΕΛΕΤΙΑΔΗΣ
Λόγιες ανασυγκροτήσεις της ταυτότητας του Γένους στην Κωνσταντινούπολη τον 15ο-17ο αιώνα.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑΣ
Ο Κύριλλος Λούκαρις. Εκκλησία και Δύση κατά τον 17ο αιώνα.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΗΝΑΟΓΛΟΥ
Η ιστορική σκέψη του Αγίου Αθανασίου του Παρίου.
Β´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Ορθόδοξη Εκκλησία και υπόδουλο Γένος
ΒΛΑΣΙΟΣ ΦΕΙΔΑΣ
Οικουμενικό Πατριαρχείο και Κοινότητες κατά την μεταβυζαντινή περίοδο.
ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ
Οι δυνατότητες θεολογικού διαλόγου με το Ισλάμ στους χρόνους της Τουρκοκρατίας. Μαρτυρίες από την ελληνική αντιισλαμική γραμματεία.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΠΟΥΛΙΑ
Φαινόμενα αλλοτριώσεως των υποδούλων Ελλήνων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία: Παιδομάζωμα-Εξισλαμισμός.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΕΡΕΝΤΙΔΗΣ
Tόποι μνήμης και μαρτυρίες από τον Θεοδόσιο Ζυγομαλά για τους Ρωμηούς του 16ου αιώνα.
ΕΡΑΤΩ ΠΑΡΗ
Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία Μασσαλίας και το Οικουμενικό Πατριαρχείο κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα.
Γ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Κοινότητες – Κοινωνία – Οικονομία
ΕΛΕΝΗ ΑΓΓΕΛΟΜΑΤΗ-ΤΣΟΥΓΚΑΡΑΚΗ
«Προς ψυχικήν ωφέλειαν και επίδοσιν του ημετέρου γένους». Οι αντιλήψεις για την παιδεία κατά την Τουρκοκρατία.
ΑΛΦΡΕΔΟΣ ΣΤΑΪΝΧΑΟΥΕΡ
Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως παιδαγωγός: όψεις της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στον 18ο αιώνα.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ
Μοναστική ζωή και εθιμικός βίος στη Σάμο της οθωμανικής περιόδου.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΠ. ΠΛΟΥΜΙΔΗΣ
Ελληνική Κοινότητα Βενετίας.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
Οικονομικές και κοινωνικές νοοτροπίες στις παραμονές της επανάστασης: Η αλληλογραφία των αδελφών Σπηλιωτόπουλου.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΑΛΑΝΗ
Η Ναυτιλία των Ελλήνων στις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης.
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΟΡΡΕ
Έλληνες έμποροι και μεταπράτες κατά την περίοδο της όψιμης Τουρκοκρατίας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ
Η κοινοτική ζωή του Ελληνισμού στην Τουρκοκρατία. Κοινωνιολογική διερεύνηση.
